Na większości polskich uczelni obowiązuje tzw. skala ECTS (European Credit Transfer and Accumulation System), która używa ocen literowych od A do F. Jest to system inny niż w szkołach podstawowych i średnich. Dowiedz się, jak działa i jak przelicza się oceny.
Skala ocen ECTS - oceny literowe
System ECTS przewiduje następujące oceny:
- A (Excellent/Celujący) - wyróżniający, najlepszy wynik
- B (Very Good/Bardzo dobry) - powyżej przeciętnej
- C (Good/Dobry) - przeciętny, dobry poziom
- D (Satisfactory/Dostateczny) - akceptowalny poziom
- E (Sufficient/Dostateczny) - minimalny poziom zaliczenia
- F (Fail/Niedostateczny) - niezaliczenie, ocena negatywna
- FX (Fail/Niedostateczny) - na niektórych uczelniach oznacza 'blisko zaliczenia'
Część uczelni używa również ocen +/- (np. B+, C-) dla większej precyzji.
Przeliczenie ocen ECTS na polską skalę 2-5
Typowe przeliczenie (może się różnić na poszczególnych uczelniach):
- A = 5,0 (bardzo dobry / celujący)
- B+ = 4,5 (plus dobry)
- B = 4,0 (dobry)
- C+ = 3,5 (plus dostateczny)
- C = 3,0 (dostateczny)
- D = 3,0 (dostateczny)
- E = 2,0 (dopuszczający)
- F / FX = 2,0 (niedostateczny - niezaliczenie)
Dokładne przeliczenie zależy od uczelni - sprawdź regulamin studiów!
Przeliczenie punktów procentowych na oceny ECTS
Na większości uczelni obowiązuje następująca skala:
- A: 90-100% (5,0)
- B+: 85-89% (4,5)
- B: 75-84% (4,0)
- C+: 70-74% (3,5)
- C: 60-69% (3,0)
- D: 55-59% (3,0)
- E: 50-54% (2,0 - zaliczone)
- F: 0-49% (2,0 - niezaliczone)
To wartości orientacyjne - każdy wykładowca może stosować własną skalę!
Różnice między systemem szkolnym a akademickim
W szkole (podstawowej/średniej):
- Skala 1-6 (1 = niedostateczny, 6 = celujący)
- Ocena 2 (dopuszczający) już pozwala na promocję
- Średnia liczona ze wszystkich przedmiotów
Na studiach:
- Skala A-F (lub 2,0-5,0 w polskim zapisie)
- Ocena E/2,0 to minimum do zaliczenia
- Średnia liczona z punktów ECTS (ważona według liczby punktów przedmiotu)
Na studiach nie ma ocen 1 (niedostateczny dostaje się od razu 2,0 = F = niezaliczone)
Jak liczy się średnia na studiach?
Na studiach średnia jest liczona jako średnia ważona ECTS:
Średnia = Σ (ocena × punkty ECTS) / Σ (punkty ECTS)
Przykład:
- Matematyka: ocena B (4,0) × 6 ECTS = 24
- Fizyka: ocena A (5,0) × 4 ECTS = 20
- Język angielski: ocena C (3,0) × 2 ECTS = 6
Suma: (24 + 20 + 6) / (6 + 4 + 2) = 50 / 12 = 4,17
Im więcej punktów ECTS ma przedmiot, tym bardziej wpływa na średnią!
GPA (Grade Point Average) - co to jest?
GPA to amerykański odpowiednik polskiej średniej ocen:
Skala GPA: 0,0 - 4,0 (gdzie 4,0 to maksimum)
Przeliczenie polskiej skali na GPA:
- 5,0 (A) = 4,0 GPA
- 4,5 (B+) = 3,7 GPA
- 4,0 (B) = 3,3 GPA
- 3,5 (C+) = 3,0 GPA
- 3,0 (C) = 2,0 GPA
- 2,0 (E) = 1,0 GPA
Kiedy jest potrzebne:
- Aplikacja na studia za granicą (USA, Kanada)
- Aplikacja na stypendia międzynarodowe
- Rekrutacja do programów wymiany (ERASMUS może wymagać)
Dyplom z wyróżnieniem na studiach
Aby otrzymać dyplom ukończenia studiów z wyróżnieniem, potrzebna jest:
Średnia ocen: minimum 4,50 (na niektórych uczelniach 4,75)
Dodatkowe warunki:
- Brak ocen niedostatecznych w trakcie studiów
- Obrona pracy dyplomowej z oceną co najmniej bardzo dobrą (4,0 lub wyżej)
- Ukończenie studiów w terminie (bez powtarzania semestru)
- Na niektórych uczelniach: publikacje naukowe lub wybitne osiągnięcia
Dyplom z wyróżnieniem to duży atut przy rekrutacji na studia doktoranckie lub na rynek pracy!
Stypendium rektora za wyniki w nauce
Na studiach możesz otrzymać stypendium za wysoką średnią:
- Wymagana średnia: zwykle minimum 4,0 - 4,5 (zależy od uczelni)
- Wysokość: 500 - 1500 zł miesięcznie (zależnie od uczelni i budżetu)
Kiedy:
- Od 2. semestru (trzeba mieć zaliczony 1. semestr z wysoką średnią)
- Składanie wniosków: zwykle wrzesień/październik
Można też dostać za:
- Osiągnięcia naukowe (publikacje, konferencje)
- Osiągnięcia sportowe lub artystyczne
Sprawdź regulamin stypendiów na swojej uczelni!
Porady: jak utrzymać wysoką średnią na studiach?
- Uczęszczaj regularnie na wykłady i ćwiczenia - obecność pomaga!
- Skup się na przedmiotach z dużą liczbą ECTS - one bardziej wpływają na średnią
- Nie lekceważ przedmiotów 'dodatkowych' - każdy się liczy
- Wykorzystuj sesje poprawkowe tylko jeśli masz szansę na lepszą ocenę
- Pytaj wykładowców o możliwość poprawy oceny przed zamknięciem semestru
- Pamiętaj: na studiach liczy się jakość, nie ilość - lepiej mieć A z mniejszą liczbą przedmiotów
Podsumowanie
- Na studiach obowiązuje skala A-F (ECTS) lub 2,0-5,0 (polska)
- A = 5,0; B = 4,0; C = 3,0; D/E = 2,0-3,0; F = niezaliczone
- Średnia jest liczona jako średnia ważona punktami ECTS
- Dyplom z wyróżnieniem: średnia min. 4,50
- Stypendium rektora: średnia min. 4,0-4,5
- System różni się od szkolnego - jedna ocena F może mocno obniżyć średnią!